Historia pewnego złudzenia

Nową Wiarę, która zstąpiła z nieba na ziemię, podnosząc świat z ruin i proponując możliwość ponownego zaufania filozofii w ogóle, łatwo było przyjąć. [] Człowiek po wojnie w tym systemie myślenia musiał stać się Prometeuszem. W czasach powojennych Kołakowski proponuje przyjąć prometejską koncepcję braterstwa, osiągnięcia wolności przez każdego człowieka, uniezależnienia się od ograniczeń zewnętrznych i stworzenia przez niego ziemskiego raju. [] Skok ludzkości z królestwa konieczności do królestwa wolności to odzyskanie raju utraconego, który może urzeczywistnić się na ziemi. Kołakowski stawał się wyznawcą świeckiej religii. Heglowskie ukąszenie Kołakowskiego da się sprowadzić do następującego schematu: Hegel zawierał się w Marksie, Marks miał zawierać się w Stalinie. Kołakowski nie był stalinowcem. Był stalinistą. Chciał, aby komunizm był kontynuacją myśli społecznej Marksa. Kołakowski miał być inżynierem dusz ludzkich na usługach władzy. Czy była to wiara w komunizm, instynkt samozachowawczy, partykularny interes, racjonalność, czy po prostu głupota? Analiza jego twórczości w latach 19451955 dla wielu interpretatorów będzie nadal poświadczeniem jego hańby. Jak się wydaje, nie ma tu jednoznacznej odpowiedzi. Kołakowski jest zatem buntownikiem. W jego ukąszeniu zawiera się walka o poszanowanie godności i praw człowieka. U źródeł idei Kołakowskiego odnajdujemy wiarę w człowieka w sposób absolutny, wiarę w samozbawienie przez rozum i ludzkie zdolności tworzenia. [] Był to Kołakowski zawsze potrafiący grzebać siebie, grzebać poprzedniego Kołakowskiego w imię owej absolutnej wartości. Człowieka.
Fragment Zakończenia